Zabytkowy Kościół pw. Św. Rocha to jeden z najstarszych obiektów sakralnych w naszym dekanacie. Usytuowany jest na niewielkim wzniesieniu w pobliżu skrzyżowania dwóch głównych ulic przecinających się w centrum dzielnicy Dąbrówka Polska, stanowiącej południowo– zachodnią część miasta Nowego Sącza.
Ta nieduża orientowana świątynia, sięgająca swoimi początkami odległych czasów staropolskich, służy dzisiaj jako kościół pomocniczy. Według miejscowej tradycji pierwszą świątynię na tym miejscu miał ufundować król Władysław Jagiełło jako wotum za zwycięstwo grunwaldzkie. W innym zaś przekazie mówi się o rzekomych pobytach wspomnianego władcy w okolicach obecnego kościoła przy okazji licznych polowań jakie odbywał w lasach sądeckich.
Wydaje się jednak, że owa legendarna opowieść zbudowana została w oparciu o informację zamieszczoną przez malarza na stropie nawy modrzewiowego kościółka i odnosi się do erygowania przy kościele Św. Ducha w Nowym Sączu konwent norbertanów, którzy za sprawą wspomnianego monarchy stali się prawnymi właścicielami wsi „Dombrowa”, a od tego faktu zwanej „Abbatis”(opacka).
Kościoł jest budowlą drewnianą, wzniesioną na kamiennej podmurówce w konstrukcji zrębowej, o ścianach szalowanych deskami kładzionymi pionowo na styk. Więźba dachowa typu storczykowego, z zaczepami pochodzącymi być może z pierwotnej świątyni, o której wspomina ok. 1473 r. Jan Długosz w swojej „Księdze beneficjów Diecezji Krakowskiej”. W skład tej trójczłonowej i bezstylowej bryły wchodzą: wzniesione na rzucie prostokąta: prezbiterium, nawa i węższe od niej pomieszczenie kruchty, nad którą w latach 1924-1926 nadbudowano ośmioboczną wieżyczkę zwieńczoną kilkupołaciowym hełmem. Od strony północnej do prezbiterium na całej długości przylega zakrystia. Dachy siodłowe o różnych kalenicach kryte blachą miedzianą kładzioną „na stary gont”.
Wchodząc do wnętrza świątyni przez kruchtę rzuca się w oczy pieczołowicie odrestaurowana polichromia stropu i ołtarz główny . Dzieła konserwacji w 2004 r. dokonał zespół konserwatorów pracujących tu pod kierunkiem artysty – konserwatora Józefa Stanisława Steca z Nowego Sącza. Malowidła te, o charakterze poźnorenesansowym, podzielono kasetonami w których rozmieszczone zostały w układzie szachownicowym popiersia świętych i błogosławionych zakonu norbertańskiego oraz kwiatonowe rozety. W plafonie centralnym, dominującym nad całością układu, odnajdujemy scenę przedstawiającą Mistyczne obłóczyny św. Norberta z Xanten (1082 – 1134), założyciela zakonu Premonstratensów i metropolity Magdeburskiego. Malowidła wykonane zostały techniką tempery kazeinowej na drewnianym podłożu. Powstały z inspiracji konwentu nowosądeckich norbertanów – kolatorów rozbudowywanej od 1595 r. „drewnianej kaplicy” w Dąbrówce – najprawdopodobniej przed 1662 r. kiedy to bp Mikołaj Oborski sufragan krakowski dokonał poświęcenia ołtarza głównego dla tej świątyni.
Prowincjonalne w swoim charakterze stylistycznym dzieło, powstało przypuszczalnie w kręgu miejscowej szkoły malarskiej. Należy je łączyć zbliżając je pod względem stylistycznym z oddziaływaniem stylu malarza tond wieży południowej kolegiaty św. Małgorzaty w Nowym Sączu.
Ołtarz główny manierystyczny, najprawdopodobniej ufundowany został w 2 ćw. XVII w. przez sądeckich norbertanów do nowo powstałej świątyni w Dąbrówce, położonej w dobrach należących do własności stołowych konwentu sądeckiego. Struktura nastawy w formie architektonicznej, dwukondygnacjowa, trójosiowa, zwieńczona glorią promienistą z chrystogramem IHS i przerwanym naczółkiem trójkątnym pośrodku którego umieszczono na postumencie kurzą łapkę dzierżąca kulę. Trójdzielne retabulum zakończone belkowaniem, odchodzi od tradycyjnego (nawiązuje do) schematu kompozycyjnego późnogotyckiego tryptyku z rozbudowaną środkową aediculą, zasadą powszechnie stosowaną w snycerstwie krakowskim w 1 poł. XVII w. W dekoracji ołtarza przeważają motywy roślinno-zwierzęce o proweniencji niderlandzkiej oraz elementy ornamentyki chrząstkowo-małżowinowej wzbogaconej gdzieniegdzie uskrzydlonymi główkami serafinów. W polu środkowym obraz olejny przedstawiający św. Rocha pochodzący z ok. poł. XVIII w.; po bokach w sklepionych konchowo niszach figury św. Piotra i Pawła z atrybutami; w zwieńczeniu ołtarza obraz Zwiastowania Najświętszej Marii .Panny z pocz. XVII w.
W latach 1917 – 1927 r. został odrestaurowany i przemalowany w lokalnej pracowni snycerskiej, jak się wydaje po części zrekonstruowany w oparciu o pierwotną materię, następnie powtórnie zamontowany w prezbiterium, w miejscu pierwotnego przeznaczenia.
Jedną ze ścian prezbiterium zdobi olejny obraz przedstawiający św. Józefa z Dzieciątkiem, który w 1937 r. wyszedł spod pędzla znanego malarza – portrecisty sądeckiego Bolesława Barbackiego(1891–1941). We wnętrzu nawy na ścianach znajdują się dwa siedemnastowieczne obrazy. Pierwszy z nich przedstawia scenę Adoracji Trójcy Świętej przez świętych Janów oraz postacie czczone w zakonie franciszkańskim: św.Franciszka z Asyżu i św. Elżbietę Węgierską. Drugi zaś o znacznych rozmiarach – przedstawia kompozycję Piety z opłakującą Chrystusa Marią, której towarzyszą postacie Marii Magdaleny i anioła.
Na przeciwległej ścianie tego pomieszczenia wisi niezwykle interesujący krucyfiks o reminiscencjach poźnogotyckich, wykonany najprawdopodobniej ok. 1600 r. Wymaga on konserwacji gdyż poszczególne partie figury Ukrzyżowanego ulegają stopniowej destrukcji.
Dzięki życzliwości i wielkiej hojności Parafian z Dąbrówki, przy równoczesnym wsparciu tutejszego Proboszcza Ks. Kanonika Józefa Janasa, udało się zamknąć kolejny etap restauracji zabytkowej świątyni. Środki które udało się pozyskać z Wojewódzkiego Funduszu Państwowej Służby Ochrony Zabytków w Krakowie w znacznej mierze pozwoliły nadać dynamiki pracom profilaktycznym prowadzonym przy tej klasy obiekcie i wytyczyć perspektywę dalszych postępowań konserwatorskich.
